EFEMERIDEAK

2022/23 ikasturtea

Maiatzak 7:

Maiatzaren lehenengo igandean AMAren eguna ospatzen da. Amaren Egunak ez du egutegian data finkorik, urtez urte aldatzen ari da. Hala ere, egia da beti maiatzeko lehen igandean ospatzen dela, edozein dela ere bere

zenbakia. Egun hori seme-alaba guztiok modu sinbolikoan prozesatzen dugun esker onak eta maitasunak markatutako jardunaldia da.

2023an, Amaren Eguna maiatzaren 7an, igandean, ospatzen da. AMA bakoitza bakarra da.

Martxoak 2:

Nerabeentzako Ongizate Mentalaren Munduko Eguna

Martxoaren 2an, Nerabeen Ongizate Mentalaren Munduko Eguna ospatzen da, herritarrak nerabeek dituzten osasun mentaleko arazoen inguruan sentsibilizatzeko helburuarekin.

Azken urteotan haurren eta nerabeen ongizate emozionalarekin zerikusia duten gaien inguruko kezka areagotu egin da. 

Haurren eta nerabeen garapen osasuntsu eta osoan arreta jartzea oraingo eta etorkizuneko gizartean inbertitzea da, apustu segurua baita. Hori ez egiteak sekulako eragina du haurren bizitzan. Eta neurri erraz hauen bidez egin dezakegu:

• haur eta nerabeei entzutea.
• haien familia eta zaintzaileei laguntzea, haien beharrak hobeki uler ditzaten.
• eskolek osasun mentalaren alde egiten dutela eta ongizate emozionala benetan babesten dutela bermatzea.

Emozio zailak kudeatzeko haurrei eta nerabeei laguntza emateak unerik zailenak gainditzen lagunduko du. Denok ditugu emozioak, garrantzitsua da ez erreprimitzea eta ez sentitzea lotsatuta.

Neska eta Emakume zientifikoen nazioarteko eguna

Badakizue datorren Otsailaren 11n neska eta emakume zientifikoen nazioarteko eguna ospatzen dela?

Zergatik ospatzen da egun hau? emakume zientzialariei eta egindako ikerketei garrantzia emateko.

Asko dira historian zehar dauden emakume zientzialariak baina orain arte gizonak bakarrik aipatu dira. Horregatik garrantzitsua da errebindikatzea historian zehar emakumeek egin dituzten ekarpenak. Horretarako beharbada ezagutzen ez ditugun emakume batzuk aipatuko ditugu:

-Hipatia de Alejandría (370-416): Matematikari eta Astronoma izan zen. Kosmologiaren esparruan heliozentrismoa bultzatu zuen, Lurra unibertsoaren erdigunetik mugituz.

-Sophie Germain (1776-1831):Matematikari frantsesa, zenbakien teoriagatik ezaguna. Elastikotasunaren teorian aurrerapen handiak ekarri zituen.

-Augusta Ada Byron, condesa de Lovelace (1815-1852):Historiako lehen programatzailetzat hartzen da.

-Marie Curie (1867-1934):Nobel saria bi aldiz irabazi zuen, erradioaktibitatearen inguruan egindako aurkikuntzagatik, eta bi elementu aurkitu zituen: polonioa eta erradioa.

-Rosalind Franklin (1920-1958):Biofisika eta kristalografoa. Be
re lana funtsezkoa izan zen ADNaren egitura ulertzeko.

HALLOWEEN BUELTAN DA!!!!

Aste honetan, Halloween ospatu dugu. Urtero, urriaren 31n munduko hainbat lekutan ospatzen den jaia da. Halloweenen gaur egun Ameriketako Estatu Batuetako kulturan errotuta dago. Jendea kaletik mozorratuta doa. Mozorroak gauza beldurgarriekin lotuta daude: sorginak, zombiak, munstroak, momiak, eskeletoak, pailasoak eta beldurrezko pelikuletako pertsonaiak. 

Euskal herrian jai honi Gau beltza deitzen zaio eta  ospakizunak egiten ziren Santu Guztien Egunaren bezperan. Ohitura zen kalabazak, patatak eta erremolatxak hustu eta kandelak jartzea, baserrietan bildu eta gaztaina erreak jatea edo umeak eskean ibiltzea.

 

BAKEAREN NAZIOARTEKO EGUNA (irailak 21)

Atzo udazkenaren hasierarekin batera, bakearen nazioarteko eguna ospatu zen. Bakearen Nazioarteko Egunean, Nazio Batuen Erakundeak (NBE) mundu mailako kanpainak egiten ditu urtero, eta gai nagusia BAKEA da.

2022rako hauxe da leloa: "Eman amaiera arrazakeriari. Eraiki bakea".

Helburua da arraza-bereizkeriarik gabeko mundu bat eraikitzea. Denon artean elkarri lagunduz eta gure planeta errespetatuz, gatazkak eta baldintza problematikoak gutxitu egingo dira, eta bake iraunkorraren oinarriak lortuko dira berdintasuna, errespetua eta planeta ekologiko baten eraikuntza lortuz.

2021/22 ikasturtea 

MAIATZAK 15,       

FAMILIEN NAZIOARTEKO EGUNA

Familien Nazioarteko Eguna maiatzaren 15ean ospatzen da urtero, familiek lehen haurtzarotik seme-alaben hezkuntzan duten funtsezko eginkizunaren eta haur eta gazteentzat dauden etengabeko ikaskuntzarako aukeren gaineko kontzientzia sortzeko.

1994 hasi zen familiaren eguna ospatzen. Data hori 1993an aldarrikatu zuen Nazio Batuen Batzar Nagusiak, nazioarteko komunitateak familiari ematen dion garrantziaren berri emanez.

Zergatik da garrantzitzua familia?

- Familia batu eta zoriontsu baten ardatza baldintzarik gabeko maitasuna eta dedikazioa da, edozein egoeratan. Pertsona bakoitzak maitatua sentitu behar du

-     Seme-alabak komunitatean sartzeko beharra du. Balioak irakatsi behar zaizkie eta elkarrekin harmonian bizitzeko portaera egokia erakutsi behar zaie. Funtsezkoa da gurasoen laguntza jokabidearen eta emozioen esparruan.

-     Familia baten barruan, funtzio ekonomikoa oso garrantzitsua da, kideen mantenurako diru-sarrerak sortzeko gaitasuna izan behar baita, kontuen ordainketaz, aurrezkiez eta beste behar material batzuez gain.

 

Informazio gehiago

URTARRILAK 4, BRAILLEaren MUNDUKO EGUNA

   Urtarrilaren 4an Braillearen munduko eguna ospatu zen. Itsuentzat eta ikusmen-urritasuna dutenentzat giza eskubideak erabat gauzatzeko komunikabide gisa brailleak duen garrantziaz kontzientzia handiagoa sortzea du helburua.

   

Zergatik ospatzen da egun horretan?

  1809. urtean, egun horretan, Frantzian, Louis Braille jaio zelako. Louis, txikitan, istripu bat izan zuen bere aitaren tailerrean eta itsu gelditu zen. Urte batzuk geroago, Charles Barbier de la Serrek sortutako sistema kontutan hartuta beste bat birasmatu zuen.

• Zer da Braille?
  
  
  

   Erliebeko sistema alfabetikoa da, letrak, puntuazio-zeinuak, zenbakiak, grafia zientifikoa, sinbolo matematikoak eta musika irudikatzeko asmatua. 

Braille alfabetoa sei puntuko gelaxkak dira, erliebean, eta hiru lerroko matrize gisa antolatuta daude bi zutabez, normalean goitik behera eta ezkerretik eskuinera zenbakitzen direnak. Punturik ez egoteak edo ez egoteak sinboloak kodetzea ahalbidetzen du. Sei puntu horien bidez 64 konbinazio desberdin lortzen dira.

Idazteko sistema hori itsuek edo ikusmen-urritasuna dutenek erabiltzen dute liburuak eta argitalpenak irakurtzeko, eta komunikabidetzat hartzen da.

• Braillearen bitxikeriak.

   Egindako ikerketa askok ondorioztatzen dute braillez irakurtzen duten pertsonek, gehienetan, ez dutela hitz bat irakurtzen amaitzen, lehenago ezagutu dutelako.

Helduaroan ikusmena galtzen duten pertsonek errazago aurkitzen dute idaztea braillez irakurtzea baino. Hori gertatzen da ukimenaren zentzua ez dutelako hain garatuta, eta letrak ez dituztelako haurrek bezain erraz hautematen ukimenarekin.

 

  Interneten begiratuz gero, braillez dauden objektu ugari aurkituko dituzue, liburuez gain, hala nola:

• Freskagarri-latak, braillez iraungitze-data dutenak.
• Rubiken kuboa braillean. 
• Eta gauza asko: tatuajeak, eraztunak, lerdeak edo umeentzako arropa, poltsak, pastilleroak, etab.

 

Informazio gehiago:

https://www.diainternacionalde.com/ficha/dia-mundial-braille

 

ABENDUAK 3, DIVERTSITATE FUNTZIONALAren EGUNA

Aniztasun Funtzionala duten Pertsonen Nazioarteko Eguna 1992an izendatu zuen Nazio Batuen Batzar Nagusiak. Jardunaldi honen helburua da dibertsitate funtzionala duten pertsonen eskubideak eta ongizatea sustatzea gizartearen eremu guztietan, eta herritar guztiak kontzientziatzea haien egoeraz.

Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) arabera, pertsona batek izan ditzakeen urritasunak, mugak eta murrizketak biltzen ditu desgaitasun terminoak.

Dibertsitate funtzionalak gorputz-egiturari eragiten dioten arazoak, eguneroko ekintzak gauzatzeko mugak eta berdinekin gizarte-harremanak izateko zailtasunak dakartzala ulertzen da.

Desgaitasunen baten ondorioz, pertsona batek zailtasunak ditu eguneroko lanak egiteko, eta gainerako pertsonek ez dituzte zailtasun horiek.

 

Guztiok gehitzen dugu

AZAROAK 20, UMEAREN NAZIOARTEKO EGUNA

1959ko azaroaren 20an, Nazio Batuen Batzar Nagusiak Haurren Eskubideen Deklarazioa onartu zuen, eta 1989ko azaroaren 20an, Haurren eta Nerabeen Eskubideei buruzko Konbentzioa onartu zuen.... Horregatik, haurren eskubideen nazioarteko egun gisa ospatzen da.

 

UMEEN OINARRIZKO ESKUBIDEAK

1. Berdintasuna diskriminaziorik gabe.

2. izena eta nazionalitatea.

3.  familia bat izatea.

4. Jolastea eta jolas-jarduerak izatea

5. Lan ez egitea.

6. Edozein eraso, abandonu eta abusu kontrako babesa.

7.  Elikadura, etxebizitza eta arreta medikoa.

8.  Adierazi ahal izatea eta entzunak izatea.

9. Eragozpen fisiko edo psikikorik izanez gero arreta berizia izatea.

10. Hezkuntza.

 Azaroaren 20 azalpen bideoa

Azaroak 16

TOLERANTZIA EGUNA

UNESCOren ekimenez, mundu osoan Tolerantzia Nazioarteko Eguna ospatzen da azaroaren 16an. 1995eko zenbaki hau izan zen tolerantzia printzipioak, tamaina mugagabea, espresatzen zutenak, eta horrek benetako aukerak ditu gure planetaren gerra gelditzeko. Lege oinarria sortzea jendearen komunikazio kultura itzultzeko lehenengo ahalegina da. Besteekiko ikuspegiak eta gustuak errespetatzeko gaitasuna, adinaren, arraza eta erlijioaren arabera banatzea ezinezkoa zaie, hau da, zoritxarrez, gizarteari onartu ez zaizkion arauak.

21. mendean benetan lagun izan daitezke, enpatia eta beharra dutenei laguntzeko jendea hezteko galdera oso akutua da. Zoritxarrez, herrialdeko egungo egoera alderantziz: maizago gaizkia, gaizki ulertu, irrigarri eta zapalkuntza pertsonaren batekin topo dezakezu.

 

NOLA LANDU DEZAKEGU TOLERANTZIA?

Eskolan Tolerantzia Eguna egin behar da adin-kategoria edozein dela ere, hainbat ikasleekin lan-modu erabil dezakezu:

• Elkarrizketak,

• Joko programak,

• Mahai borobilak;

• Eskolaz kanpoko jarduerak;

• Gaiarekin lotura duten hitzaldiak.

Gai honetan irakaslearen irudimena sorta

zabal bat erabili ahal izango dituzu,

betiere amaieran benetako ikasleen

nortasuna hazi den bezala.

 

Urriak 3

 

 

Urriak,3 aitona-amonen eguna ospatu zen. Kontuan izan behar dugu azken bi urte hauetan oso gaizki pasatu dutela, Covidagatik: bakardade sentimenduak, beldurra,….

baina pixkanaka normaltasunera itzultzen ari gara eta horregatik omenaldi handia egin nahi diegu.

Aitite –Amama …Maite zaituztegu!!!!!

 

Urriak 6

Atzo, urriaren 6an, Garun Paralisiaren Munduko Eguna izan zen. Egun honekin bat egiten dugu desgaitasun motorikoaren kausa ohikoenetariko bat den gaixotasun bat ikusarazteko.
Aurten lema hau izango dute: 2021eko Garuneko Paralisiaren Munduko Eguna: 

"168 ordu. Denbora osoa. Bizitza osoa."

ASPACEren dokumental bat ikustera animatzen zaituztegu garun-paralisia duen pertsona baten egunerokotasunari hurbiltzeko.

168 ORDU

 

 

2020 / 21 ikasturtea

 

 

Maiatzak,17: LGTBIQ Fobiaren Aurkako Eguna

Aurrerapauso itzela eman bada ere,  onarpen mailan,oraindik asko geratzen da benetako berdintasuna lortzeko . Horregaitik da garrantzitsua maiatzaren 17a.

Gure ikastetxean aniztasunarekiko errespetuaren alde egiten dugu; irain, diskriminazio eta edozelako indarkeriarik ez, eta horren ordez tolerantzia aldarrikatuko dugu.

 

Hurrengo bideoan agertzen den moduan:

“elkar maitatu, zein koloretakoa, berdin da, kolore guztietakoa”

MAITASUNAREN OSTADARRA

Otsailan… egun garrantzitsuak!!!

 

Otsailak,4an:Giza Anaitasunaren Nazioarteko Eguna.

Egun hau ospatzean, gizaki guztientzako berdintasuna, eta munduan bakea egon dadin lortu nahi dugu. Egun hau garratzizkoa da balio hauek bultza daitezen: anaitasuna, desberdintasunekiko errespetua, inklusioa eta tolerantzia.

Guretzat oso egun garrantzitsua da, mundua hobea izan dadin egin dezakegulako.

 

Otsailak,11an: emakume zientzilarien eguna ospatzeko geure ikastetxean ormirudi asko jarrita daude, jolasak egin ditugu “ nor da nor” asmatzeko, emakume zientzilarien biografiak idatzi eta irakurri ditugu… Guretzat inportantea da emakumeen lana baloratzea eta duten garrantzia onartzea.

 

Otsailak,14 an: Maiteminduen eguna.

Maitasuna ez dugu azaltzen bakarrik bikotearekin baizik eta aukera asko ditugu sentimendu hori adierazteko. Horrela “maite zaitut” esan diezaiokegu: amari, lagun bati, gure familiari, aitari, izeko-osabari, anaiei, lankide bati…..Guretzat inportantea da maite zaitut esatea edo adieraztea zeren eta guztioi gustatzen zaigu maitatuak izatea.

 

Abenduaren 3a desgaitasunaren eguna !!!!

 

Abenduaren 3an desgaitasuna duten  pertsonen nazioarteko eguna ospatzen da, eskubideak eta gizartearen eremu guztietako desgaitasunarekiko pertsonen ongizatea  bultzatzeko baita bizitxaren alderdi guztietako bere egoeraren gainean kontzientzatzeko ere .

2020an kanpainako lema guztiontzako egun bat da. Lema honek esan nahi digu desgaitasuna giza baldintzaren parte dela, guztiok gure bizitzaren zehar desgaitasuna iraunkorra edo ez, senti  dezakegula eta gizartea horretarako prest egon behar da. 2030 agendak “ inor atzean ez uzteko” konpromisoa hartzen du eta horretarako bere integrazioa eta berdintasuna bermatu behar dira.

Hurrengo bideoan ikus dezakezue:

DESgaitasuna ez da EZgaitasun

URRIAK,19AN: BULARREKO MINBIZIAREN AURKAKO MUNDUKO EGUNA

Bularreko Minbiziaren Munduko Eguna (2020) ospatzen dugu, urriaren 19an. Munduko pertsona guztiak gaixotasun horren prebentzioaz eta borrokaz sentsibilizatzea eta kontzientziatzea du helburu, emakume gehienei eragiten dien lehen minbizia izanik. Bularreko minbiziaren aurka gizarteak duen konpromezua ere gogorarazi nahi da honen bidez.

Mundu osoan ospatzen da, eta sentsibilizaziorako, detekzio goiztiarrerako, tratamendurako eta zainketa aringarrietarako arreta eta laguntza areagotzen laguntzen du.

Minbiziaren Aurkako Espainiako Elkarteak adierazi du 2020rako bularreko minbiziaren munduko egunak, gizartea kontzientziatu nahi duela gaixotasun horren ikerketaren eta diagnostiko goiztiarraren garrantziaz. Izan ere, bularreko minbizia da emakumeen tumore mota ohikoena

 

AURREKO IKASURTETAKO EFEMERIDEAK